Verdrietig. Tragisch. Hartverscheurend. Dat zijn woorden die in gedachten komen als je leest over het leven van de DJ Avicii (Tim Bergling), die 20 april 2018 op 28-jarige leeftijd overleed.
Waarschijnlijk heeft zijn dood te maken met drank, drugs en de druk van de roem. “Roem en drank maakten Avicii’s leven tot hel”, kopte De Telegraaf destijds. Zijn artiestennaam heeft een wat naargeestige bijklank gekregen. Die naam is namelijk gebaseerd op ‘Avīci’, het laagste niveau in de boeddhistische hel.
De documentaire ‘True stories’ uit 2017 liet al zien dat het slecht ging met de Zweedse top-dj. De eerste jaren waren ‘fantastisch’: zijn internationale doorbraak, het succes, de aandacht. Maar dan gaat het mis. In 2013 cancelt hij alleen een paar shows, maar in 2014 verdwijnt hij voor langere tijd van podia omdat zijn lichaam het niet meer trekt. Zijn artsen stoppen hem vol met medicatie en hij raakt er afhankelijk van. Zijn liefde voor muziek blijft, maar tegelijk begint het toeren hem steeds meer tegen te staan. “Mensen kenden me alleen als Avicii, maar zo ben ik niet. Ik haat het om in de spotlight te staan’’, zegt hij in de film.
Hoe heeft het zo ver kunnen komen?
Mes in je rug
Avicii vertelt in de docu eerlijk hoe moeilijk hij het heeft met alle druk, stress en het onophoudelijke reizen. Op een gegeven moment zie je hem op de achterbank van een tourbusje zitten in Australië. Hij komt dan net uit het ziekenhuis, maar heeft nog steeds last van pijnen, ‘alsof iemand een mes in je rug en buik tegelijk steekt’. Hij slikt meer dan twintig verschillende soorten pijnstillers, waaronder Percocet, dat hij vergelijkt met heroïne. Hij staart met wezenloze blik voor zich uit. Toch probeert zijn tourmanager de dj nog te porren voor een paar telefonische interviews.
Het continu op een positieve manier moeten opvallen, het verkopen van een illusie van geluk en succes breekt je op een gegeven moment op.
Hoe heeft het zo ver kunnen komen? De Duitse dj Patrice Bäumel stelt in NRC Handelsblad dat dj’s vaak vervreemden van het ‘gewone leven’: “Fans reageren niet op jou maar op het beeld dat zij van je hebben. Je entourage, die steeds groter wordt naarmate je bekender wordt, beschermt je tegen de invloeden van het dagelijkse leven met als gevolg dat je steeds afhankelijker van hen wordt. De afstand tot het ‘gewone leven’ groeit. Het continu op een positieve manier moeten opvallen, het verkopen van een illusie van geluk en succes breekt je op een gegeven moment op.”
Holle speelbal
Dat laatste is waarschijnlijk niet iets wat alleen top-dj’s herkennen. Moeten we niet allemaal zien op te vallen? Je moet denken aan je imago, je likes, je prestaties, je carrière. Het kan je totaal opbreken. Het kan je een gevoel van diepe leegte en ‘zielloosheid’ geven. De Duitse predikant Dietrich Bonhoeffer waarschuwde er in 1928 al voor: “Jij, mens, hebt een ziel. Let op dat je die niet verliest, dat je niet op een dag ontwaakt uit het gewoel van het leven (...) en je ziet dat je van binnen hol bent geworden, een speelbal van gebeurtenissen, een blad waarmee de wind speelt, en dat uiteindelijk verwaait; dat je geen ziel hebt... Let op je ziel!”
Lukt het jou nog, om af en toe stil te zijn? Om niet naar de vele stemmen van de wereld te luisteren, maar naar die Ene stem? “...mijn ziel is stil voor God; van Hem is mijn heil” (Psalm 62:2).
